Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
| Αγίου Γεωργίου Καματερού

Β' Ιερατική Σύναξη έτους 2012-2013

Λίγες μόλις ημέρες μετά την πρώτη ιερατική σύναξη για το έτος, έλαβε χώρα τη Δευτέρα η δεύτερη ιερατική σύναξη του έτους.

Η σύναξη έγινε στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Καματερού και προσκεκλημένος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας και κεντρικός ομιλητής ήταν ο π. Θεμιστοκλής Χριστοδούλου, ο οποίος ανέπτυξε το ζήτημα της τέλεσης των Μυστηρίων του Βαπτίσματος και του Χρίσματος και των πρακτικών αλλά και λειτουργιολογικών προβλημάτων που έχουν ανακύψει.

Τα περισσότερα από αυτά τα προβλήματα έχουν ανακύψει εξαιτίας της «ιδιωτικής τέλεσης» των Μυστηρίων και της εξόδου τους από τη ζωή της ευχαριστιακής κοινότητας. Άλλη ομάδα προβλημάτων οφείλεται στην καθολική επικράτηση του νηπιοβαπτισμού, και στο γεγονός ότι μία ακολουθία η οποία δημιουργήθηκε για να εξυπηρετήσει τη βάπτιση ενηλίκων, χρησιμοποιείται αιώνες τώρα για τη βάπτιση νηπίων. Έτσι, δημιουργήθηκαν πρακτικά ζητήματα που βρήκαν αντίστοιχες λύσεις για τα νήπια, φτάνοντας σήμερα να τελούμε το βάπτισμα των ενηλίκων όπως τελούμε το βάπτισμα των νηπίων, ενώ η ακολουθία έχει συνταχθεί αντιστρόφως!

Ο π. Θεμιστοκλής παρέθεσε με ακρίβεια και πάσα λεπτομέρεια τα τρία στάδια της ακολουθίας (προβαπτισματική ακολουθία, ακολουθία του Βαπτίσματος, μεταβαπτισματική ακολουθία). Η ιστορική εξέλιξη 20 αιώνων τέλεσης των ακολουθιών αυτών έχουν φέρει σήμερα αυτές τις ακολουθίες να τελούνται συναπτώς, ενώ παλαιότερα, που ήταν πιο ενεργός ο θεσμός των κατηχουμένων, οι ακολουθίες ήταν διακριτές. Μάλιστα οι προβαπτισματική ακολουθία και οι αφορκισμοί τελούνταν περισσότερες της μίας φορές στους κατηχουμένους.

Στην αρχαία Εκκλησία το Βάπτισμα τελούνταν ομαδικά, ιδιαιτέρως το Μεγάλο Σάββατο. Αυτός είναι ο λόγος που στον Εσπερινό της Κυριακής του Πάσχα υπάρχουν τόσα πολλά αναγνώσματα, τα οποία σήμερα δεν βρίσκονται σε χρήση στους ενοριακούς ναούς: Ο επίσκοπος την ώρα των αναγνωσμάτων τελούσε τις ομαδικές Βαπτίσεις.

Στις προβαπτισματικές ακολουθίες ανήκει και η ευχή της 8ης ημέρας, η οποία κατά μίμηση της ιουδαϊκής ονοματοδοσίας, χρησιμοποιείται και από την Εκκλησία για την απόδοση του ονόματος του παιδιού, το οποίο θεωρείται αυτομάτως κατηχούμενο, αφού έχει γεννηθεί και ανατρέφεται από χριστιανούς γονείς.

Πρέπει να γίνει σαφές στο λαό ότι η Βάπτιση δεν έχει καμία σχέση με την ονοματοδοσία των παιδιών. Αυτό στα πλαίσια κατηχήσεως του λαού, καθώς ο π. Θεμιστοκλής διαφωνεί με τον όρο «επανακατήχηση», αφού αυτός ο όρος προϋποθέτει πρότερη κατήχηση, η οποία καθώς φαίνεται δεν υπάρχει στο λαό. Μεγάλο βάρος της κατήχησης πρέπει να αναληφθεί για να εξαλειφθούν οι δεκάδες δεισιδαιμονίες και προλήψεις που κυριαρχούν στα μυστήρια, ιδιαιτέρως του Βαπτίσματος και του Γάμου. Μάλιστα ο π. Θεμιστοκλής έδωσε αρκετά γλαφυρά παραδείγματα.

Το Μυστήριο του Χρίσματος είναι ένα ιδιαιτέρως σημαντικό (όπως όλα τα Θεία Μυστήρια εξάλλου) αλλά και εξόχως παραμελημένο Μυστήριο. Ελάχιστοι γνωρίζουν πότε τελείται, ενώ συνήθως η συστατική ευχή του δεν λέγεται εις επήκοον αλλά το Μυστήριο τελείται πρωθύστερα και η ευχή διαβάζεται μετά τη Χρίση, όταν οι ψάλτες ψάλλουν τις καταβασίες του Σταυρού (οι οποίες επίσης δεν έχουν θέση στο Μυστήριο αλλά εξυπηρετούν πρακτικές ανάγκες).

Η τελευταία διαπίστωση οδηγεί και στην επισήμανση ότι οι ιερείς θα πρέπει να διαβάζουν όλες τις ευχές και να μην παραλείπουν καμία από αυτές, καθώς επιτάσσει και ο Άγιος Συμεών, Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης.

Ως προς τα πρακτικά ζητήματα της αταξίας κατά την τέλεση των Μυστηρίων, της ανάρμοστης ενδυμασίας, της απρεπούς και αδιάφορης στάσης των συμμετεχόντων στα Μυστήρια, ο π. Θεμιστοκλής έδωσε εκτενή παραδείγματα του πως οι ιερείς θα πρέπει να προλαμβάνουν τις καταστάσεις, ενημερώνοντας και κατηχώντας ουσιαστικά, τους μέλλοντες ανάδοχους, τους γονείς κ.λπ. αφιερώνοντας ελάχιστο χρόνο, μεν, ο οποίος όμως μπορεί να έχει πολύ σημαντικά αποτελέσματα.

Επιπλέον, ο ιερέας θα πρέπει να φροντίζει για την ευπρέπεια του Ναού και της τέλεσης του Μυστηρίου, ενώ θα πρέπει να επιλέγει και να εκπαιδεύει σωστά τους συνεργάτες του (νεωκόρο, ιεροψάλτες κ.λπ.), ώστε το περιβάλλον τέλεσης του Μυστηρίου να είναι ιδανικό.

Την εκτενή ανάλυση των ζητημάτων ακολούθησε πλήθος ερωτήσεων από τους ιερείς της Μητροπόλεως Ιλίου.

Μετά το τέλος συζητήθηκαν εσωτερικά ζητήματα της Μητροπόλεως και έγιναν υποδείξεις από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Αθηναγόρα και τον Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο π. Εμμανουήλ Σέρβο.

Επιπλέον, έγινε παρουσίαση της δικτυακής παρουσίας της Μητροπόλεως με την ιστοσελίδα της, το Facebook, το Twitter, το Youtube και το e-mail από τον π. Ρωμανό Νερουτσόπουλο και τον ιεροδ. Γεώργιο Βασιλείου. Ζητήθηκε από τους ιερείς να είναι αρωγοί αυτών των προσπαθειών με την αποστολή υλικού από τις ενορίες τους, καθώς η προβολή του σημαντικού έργου που τελείται στις ενορίες είναι έργο της Μητροπόλεώς μας.